Ref. No: 2.3.1.4

Rapor Yazan / Üreten: İdil Engindeniz, Nil Mutluer Tarih: 2014-03-03 Diller: Türkçe, İngilizce


Alevilere Yönelik Ayrımcı Dil

Hrant Dink Vakfı'nin 2009-2019 yılları arasında yürüttüğü Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi çalışması kapsamında 2013 yılı Eylül-Aralık aylarını kapsayan medya izleme raporu iki bölüm halinde yayımlandı. İdil Engindeniz tarafından hazırlanan raporun ilk bölümünde dini ve etnik grupları hedef alan nefret söylemi içeriklerinin yanı sıra kadın ve LGBTİ’lere yönelik içerikler ‘Diğer Dezavantajlı Gruplar’ başlığı altında yer aldı. Raporun ikinci bölümü olan yazılı basında ayrımcı söylem dosya konusu ise bu dönem ‘Aleviler’ olarak belirlendi.

Nefret söyleminde artış

Eylül-Aralık 2013 döneminde nefret söylemi içeren içerik sayısında azımsanamayacak bir artışın olduğu tespit edildi. İncelenen yazılar arasında ele alınan konular çeşitlilik gösterse de; yılbaşı sebebiyle muhafazakâr basında çıkan ve Hıristiyanları hedef alan haberler, nefret suçu yasa tasarısının gündeme gelmesiyle tasarıyı eleştiren yazılar gibi unsurlar, bu artışta etken oldu.

Önceki dönemlerle benzer bir şekilde en fazla Ermeniler, Yahudiler ve Hıristiyanlar nefret söyleminin hedefi oldu. Bu gruplara oranla daha düşük sayıda kalsa da nefret söylemine maruz kalan diğer kimlikler arasında Kürt, Rum ve Gayrimüslimlerin yer aldığı görüldü.

Kadınlara ve LGBTİ’lere yönelik nefret söyleminin incelendiği bölümde ele alınan 25 içerikten 15’i (erkek ve kadın) eşcinsellere yönelik nefret söylemi olarak değerlendirildi. Söz konusu yazılarda “travesti” olarak geçen trans bireylere yönelik nefret söylemi dört içerikte mevcutken; kadına yönelik nefret söylemi de incelenen dönemde sekiz kez tespit edildi.

Yazılı Basında Ayrımcı Söylem: Aleviler Dosyası başlığı altında Nil Mutluer tarafından hazırlanan raporda, medyada yer alan Alevilerle ilgili olay ve etkinlikler göz önünde bulundurularak Birgün, Habertürk, Hürriyet, Milliyet, Özgür Gündem, Star, Sözcü, Yeni Şafak, Yurt ve Zaman gazeteleri analiz edildi.

Farklı kesimlere hitap eden gazeteler ayrımcı söylemi aynı şekilde üretebiliyor

Cami-cemevi projesi, Tuzluçayır eylemleri, Alevi açılımı konulu Abant Platformu toplantısı; farklı yayın politikalarına sahip gazetelerin kullandıkları ayrımcı dil üzerinden analiz edildi. Yanı sıra aynı gazetelerde Hasan Fırat Gedik’in cenazesi sonrası mahallesindeki polis araması, Suriyeli Aleviler, Sakine Cansız ve inanç, tarihsel gelişmeler ve siyasal ilişkiler üzerine olan haber ve yazılar da analize dahil edildi.

Cami-cemevi projesini destekler nitelikte yayın yapan gazeteler sırasıyla Zaman, Yeni Şafak, Star ve Habertürk olarak belirlenirken, Özgür Gündem, Birgün ve Yurt gazetesinin ise projeye eleştirel yaklaşan gazeteler olduğu görüldü. Projeyi nötr bir şekilde sunduktan sonra konu hakkında farklı görüş belirten çeşitli aktörlere de ses vererek ele alan Milliyet ve Hürriyet’in projeyle ilgili bir yönlendirme çabası olmadığı gözlemlendi. Sözcü gazetesinin Alevilerin veya farklı aktörlerin cami-cemevi projesiyle ilgili görüşlerine yer vermek yerine konuyu esasen hükümet eleştirisi amacıyla gündeme getirmiş olduğu görüşü raporda yer aldı. Gazetelerde, cami-cemevi projesine tepki olarak gelişen Tuzluçayır eylemlerinin genellikle proje ile ortak başlık altında ele alındığı görüldü.

Gazeteler projeye dair farklı duruşlar sergilemiş olsalar da; Zaman, Yeni Şafak ve Star’da protestoculara yönelik yayımlanan içeriklerle, Özgür Gündem’de özellikle projeyi sahiplenen Alevi aktörlere yönelik yaklaşım birlikte değerlendirildiğinde; kutuplaştırıcı ve ayrımcı söylemin bahsedilen gazeteler tarafından aynı şekilde üretildiği gözlemlendi.

Bunun yanı sıra Abant Platformu ve Suriyeli Aleviler ile ilgili haberler üzerinden; eğer Alevilerle ilgili bir mesele kendi görüşlerine yakın buldukları aktörlerden gelmiyorsa gazetelerin, ötekileştirdikleri Alevileri “sadece protesto, eylem yapan ve inancı da şüpheli kişiler” olarak konumlandırmayı tercih ettikleri görüşü raporda yer aldı.

Son olarak Alevilere yönelik ayrımcı söylemin açık ve örtük şekilde nasıl üretildiğini göstermesi açısından önem taşıyan görsel içeriklerin analizi de rapora dahil edildi.

  • Envanter Türü: Rapor
  • Rapor
  • Sayfa sayısı 73

Toplam Öğe: 15 Tüm Koleksiyon


2.3.1.15

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Türkiye Yazılı Basınında Kürtlere Yönelik Ayrımcı Söylem: 2019 Yerel Seçimi Örneği Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Söylem 2019 Raporu, Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi Projesinin, 2019 yılı verileri, bu verilerin nicel ve nitel analizleriyle birlikte, yazılı basında Kürtlere yönelik ayrımcı söylemin...

Türkiye Yazılı Basınında Kürtlere Yönelik Ayrımcı Söylem: 2019 Yerel Seçimi Örneği
2.3.1.14

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Türkiye Ulusal Basınında Cumartesi Anneleri/İnsanları Mayıs 1995-Eylül 2018 Gözaltına alındıktan sonra yakınlarının haber alamadığı Hasan Ocak’ın, işkenceedilmiş bedeninin İstanbul’da bir ormanda bulunduğu ve kimsesizler mezarlığınagömüldüğü, 15 Mayıs 1995’te ortaya çıktı....

Türkiye Ulusal Basınında Cumartesi Anneleri/İnsanları Mayıs 1995-Eylül 2018
2.3.1.13

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Türkiye Yazılı Basınında Çocukların Temsili Bu rapor, Haziran 2018’de yazılı basında çocuklar hakkında üretilmiş haberlerin veköşe yazılarının içeriğine ve kurgusuna ilişkin bir incelemedir. Haber üretim süreç-lerinde yaygın olan pratikler ve bu süreçlere hâkim olan...

Türkiye Yazılı Basınında Çocukların Temsili
2.3.1.12

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Medyada Suriyeli Mültecilere Yönelik Ayrımcılık: Yanlış Bilgilendirme ve Çarpıtma 2011 yılında başlayan iç savaş nedeniyle ülkelerinden göç etmek zorunda kalan Su-riyeli mültecilere yönelik önyargılar, ötekileştirme ve ayrımcılık, Türkiye’de kalışsürelerinin de uzamasıyla, giderek artıyor. Mültecilerin...

Medyada Suriyeli Mültecilere Yönelik Ayrımcılık: Yanlış Bilgilendirme ve Çarpıtma
2.3.1.11

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Yazılı Basında Gâvur Söylemi "Yazılı Basında Gâvur Söylemi" raporunda, tarihsel, sosyolojik ve dilbilimsel olarak çok çeşitli çağrışımlarla yüklü olan ‘gâvur’ kelimesinin, Müslüman olmayan kimliklerin merhametsizlik, zalimlik ve düşmanlıkla...

Yazılı Basında Gâvur Söylemi
2.3.1.10

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Trans Kadın Cinayeti Haberlerinde Ayrımcı Söylem "Trans Kadın Cinayeti Haberlerinde Ayrımcı Söylem" raporu, medyada translara yönelik ayrımcı söylemi trans kadın cinayetlerinin haberleştirilme biçimleri açısından inceliyor. Ocak 2013 - Ağustos 2016 yılları arasında, ulusal...

Trans Kadın Cinayeti Haberlerinde Ayrımcı Söylem
2.3.1.9

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Karabağ'da Dört Gün Savaşı ve Azerbaycan, Ermenistan, Türkiye Basınında Ayrımcı Söylem Analizi Hrant Dink Vakfı ve Imagine Center for Conflict Transformation iş birliği ile hazırlanan bu raporda, Karabağ sınır hattında Azerbaycan ve Ermenistan arasında, 2 Nisan 2016 sabaha karşı başlayan çatışmanın Azerbaycan,...

Karabağ'da Dört Gün Savaşı ve Azerbaycan, Ermenistan, Türkiye Basınında Ayrımcı Söylem Analizi
2.3.1.8

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Türkiye Medyasında Kadınların Temsili: Gazete ve İnternet Haberciliği “Türkiye Medyasında Kadınların Temsili: Gazete ve İnternet Haberciliği” raporu, kadınların faili yahut mağduru olduğu olayların haberleştirilme süreçlerini toplumsal cinsiyet açısından ele alıyor. Toplumsal cinsiyet...

Türkiye Medyasında Kadınların Temsili: Gazete ve İnternet Haberciliği
2.3.1.7

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Basında 24 Nisan Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü 1995-2015 Hrant Dink Vakfı tarafından 2009 - 2019 yılları arasında yürütülen “Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi” çalışması, Türkiye’de ırkçılık ve ayrımcılıkla mücadeleye katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Çalışma,...

Basında 24 Nisan Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü 1995-2015
2.3.1.6

Nefret Söylemi Koleksiyonu > Ayrımcı Söylem Raporları Rapor

Suriyeli Mültecilere Yönelik Ayrımcı Dil Hrant Dink Vakfı'nin 2009-2019 yılları arasında yürüttüğü Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi çalışması kapsamında basında Suriyeli mültecilere yönelen ayrımcı söylem konulu rapor yayımlandı. Hakan Ataman tarafından...

Suriyeli Mültecilere Yönelik Ayrımcı Dil

Son güncelleme: 2021-02-04 18:43:01