Gözaltına alındıktan sonra yakınlarının haber alamadığı Hasan Ocak’ın, işkenceedilmiş bedeninin İstanbul’da bir ormanda bulunduğu ve kimsesizler mezarlığınagömüldüğü, 15 Mayıs 1995’te ortaya çıktı. Hasan Ocak’ın akıbetinin öğrenilmesininardından, bir grup kayıp yakını ve hak savunucusu, gözaltında kaybedilen çok sayıdainsanın bulunması ve sorumluların ortaya çıkarılarak yargılanması talebiyle, 27 Mayıs1995 Cumartesi günü saat 12.00’de İstanbul’da, İstiklal Caddesi üzerindeki Galatasaray Meydanı’nda oturma eylemi yapmaya karar verdi. Taleplerini toplumsallaştır-mak ve kamusal alana yaymak için bir araya gelen 30 kadar insan, her cumartesi günüsessiz bir şekilde, ellerinde ‘kayıp’ fotoğraflarıyla oturdular ve basın açıklaması yapıpsessizce dağıldılar. Gelenekselleşen bu oturma eylemine katılanlar, hem eylemlerinilk yılları itibariyle kayıp annelerinin sayıca fazla olması, hem de Arjantin’de askerîcunta döneminde benzer bir şekilde kaybedilen yakınlarının akıbetlerinin ortaya çıkarılması amacıyla bir araya gelen Plaza de Mayo Anneleri’yle benzerlik kurulması sebebiyle, basın ve kamuoyu tarafından ‘Cumartesi Anneleri’ olarak anılmaya başladı. Cumartesi Anneleri/İnsanları, arada polisin engellemeleri olsa da 169 hafta boyuncaher cumartesi Galatasaray Lisesi’nin önünde oturdu. Güvenlik güçlerinin 170. hafta olan 15 Ağustos 1998’de başlayan engellemeleri yedi ay sürdü. Bu süre içinde çok sayıda kişi gözaltına alındı ve şiddete maruz kaldı. Cumartesi Anneleri/İnsanları, mü-dahaleler nedeniyle 13 Mart 1999’da, belirsiz bir süre için Galatasaray oturmalarınaara verdiklerini açıkladılar. Yaklaşık 10 yıl süren bu aranın ardından 31 Ocak 2009’da yeniden başlayan oturma eylemleri, 25 Ağustos 2018’de, 700. haftada, Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından, yasal bir bildirim yapılmadığı gerekçesiyle yasaklanıp, polistarafından sert bir şekilde engellenene kadar, aralıksız devam etti. Kırılmayan direnç-leriyle kayıpların hesabını soran ve zorla kaybetmeleri bir gündem maddesi halinegetiren Cumartesi Anneleri/İnsanları, 700. haftadan beri Taksim’de, İnsan HaklarıDerneği binasının önünde eylemlerine devam ediyor. 700. hafta toplanmasının çok sert bir polis müdahalesiyle karşılaşması basında dageniş yer buldu. Medya görünürlüğündeki bu yükseliş ve eylemin ele alınışının gazetelere göre gösterdiği değişim, bizi Cumartesi Anneleri/İnsanlarının yazılı basındaki temsilini kapsamlı bir şekilde incelemeye yöneltti. Bu çalışmanın, gazetelerintoplumsal hareketleri nasıl ele aldığına dair bir fikir vermesini ve Cumartesi Anneleri/İnsanlarının 24 yıllık hak mücadelesinin görünürlüğüne katkı sunmasını umuyoruz.
"Türkiye ulusal basınında "Cumartesi Anneleri/ İnsanları": Mayıs 1995-Eylül 2018" raporuna, "Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Söylem 2018 Raporu"nun 129 ve 163. sayfaları arasında ulaşabilirsiniz.
